สัจธรรมเศรษฐศาสตร์ ว่าด้วย “ประโยชน์ถดถอย”
สัจธรรมเศรษฐศาสตร์ ว่าด้วย “ประโยชน์ถดถอย”
เหตุการณ์บ้านเมืองโดยเฉพาะข่าวคราวที่เกี่ยวข้องกับการเมืองในหน้า 1 ของหนังสือพิมพ์ทุกฉบับวันนี้ ทำให้ผมนึกถึงทฤษฎีเศรษฐกิจที่สำคัญมากทฤษฎีหนึ่ง
ไม่แน่ใจว่าผมจะเคยเขียนไว้บ้างแล้วหรือไม่ เพราะเขียนมา 40 กว่าปีเช่นนี้ก็คงจะเขียนซ้ำกันไปบ้างไม่มากก็น้อยละครับ
ทฤษฎีนี้เขียนเป็นภาษาอังกฤษว่า “The Law of Diminishing marginal utility” ที่ท่านอาจารย์เศรษฐศาสตร์เคยสอนผมไว้เมื่อปี 2504 ที่คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ท่านอาจารย์ ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์ อาจารย์พิเศษจากมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ท่านสอนสนุกมาก อธิบายทฤษฎีนี้ให้พวกเราฟังว่า ข้าวของทุกชิ้นไม่ว่าของกินของใช้หรือของอะไรก็ตาม จะมีคุณค่าหรือมีอรรถประโยชน์ (Utility) อยู่ในตัวของมันเอง
แต่มนุษย์เรานั้นเป็นสัตว์รสนิยมสูงมักจะเบื่ออะไรง่ายๆหรืออยากจะชอบของใหม่อยู่เสมอ ดังนั้นพอบริโภคอะไรก็ตามเป็นชิ้นที่ 2 ชิ้นที่ 3 หรือครั้งที่ 2 ครั้งที่ 3 ความพอใจในอรรถประโยชน์ของของสิ่งนั้น จะค่อยๆลดลง และถ้ายังขืนใช้ต่อไปจะติดลบเอาด้วยซ้ำ
